"Każda historia ma wiele odbić" (W odbiciu - Jakub Małecki)

Myślałam sobie o książce Jakuba Małeckiego przy wieszaniu wyprasowanych firanek... Myślałam sobie o niej czyszcząc szklanki i ścierając parapet... I nawet teraz, kiedy zdecydowałam się zasiąść do pisania recenzji, nie do końca wiem, co o niej napisać, gdyż z jednej strony czuję zachwyt, z drugiej zaś rozczarowanie. A to dlatego, że:

Po lekturze "W odbiciu" dochodzę do wniosku, że tak naprawdę najważniejszy jest dla mnie wstęp i zakończenie powieści. Zdarza się, że książka zaczyna się tak rewelacyjnie, że siłą rozpędu przeczytam ją prawie całą i dopiero dwie strony przed końcem orientuję się, że tak naprawdę podobała mi się ona... średnio.  Bywa też tak, że powieść, którą czytałam bez większego entuzjazmu, ma tak wspaniałe zakończenie, że jestem w stanie zapomnieć o początku i środku, zostawiając sobie w pamięci to, co najlepsze, czyli ostatnie kilka kartek. Zdarza się również tak, że początek jest super, środek rewelacyjny, ale zakończenie... no cóż. I tak właśnie jest w przypadku "W odbiciu": byłam zachwycona, dopóki nie doszłam do ostatniej strony. A wtedy w mojej głowie wyświetlił się ogromny neon z pytaniem: TO WSZYSTKO?

Nad "Dżozefem" rozpłynęłam się z zachwytu. Podobało mi się w tej książce wszystko: począwszy od języka, przez niesamowitą fabułę, bo zdjęcie autora na okładce. "Dżozef" sprawił, że kupiłam sobie z marszu chyba z pięć książek Conrada, do czego nikt ani nic wcześniej nie zdołało mnie przekonać (inna kwestia, że nadal ich nie przeczytałam, ale na to już "Dżozef wpływu nie ma).

"W odbiciu", chociaż opowiada zupełnie inną historię, utrzymane jest w podobnym klimacie. Karolowi, szczęśliwemu mężowi i nieco już mnie szczęśliwemu bezrobotnemu, nagle zaczynają przydarzać się w równym stopniu niezwykłe, co straszne rzeczy. Zdradza go żona, umiera ciotka, teść i brat żony, potem najlepszy kumpel, on sam ledwo unika kalectwa lub nawet śmierci. W mieście dochodzi do mnóstwa wypadków, giną kolejne osoby, a Karolowi wydaje się (?), że widzi mężczyznę z głową psa... Rzeczy te zaczynają się dziać po tym, jak Karol wszedł do Mieszkania, w którym uduszono starego kompozytora... Mieszkania niezwykłego, dodać należy. I to wcale nie dlatego, że brakowało w nim kuchni i łazienki. Co ciekawe, wydarzenie przedstawione zostały z perspektywy kilku różnych osób, co sprawia, że powieść czyta się jeszcze lepiej.

I wszystko byłoby cudownie, gdyby nie zakończenie. Raz dwa, szast prast... i już. Misternie budowana historia, która maksymalnie mnie wciągnęła ma słaby, jakby zbyt pospieszny finał. Dla mnie tak naprawdę niewiele zostało wyjaśnione, a to, co zostało jest jakby niepełne i chciałabym więcej. 

Z drugiej jednak strony zdaję sobie sprawę, że "Dżozef" poprzeczkę postawił bardzo wysoko. Podejrzewam, że gdybym to "W odbiciu" przeczytała jako pierwsze, to może zakończenie aż tak bardzo by mi nie przeszkadzało i napisałabym, że jest to po prostu bardzo dobra książka - bo jest. Jeśli jednak ktoś nie czytał żadnej z tych powieści, to polecam zignorować chronologię i zacząć lekturę tego autora od "W odbiciu". Narobi ona bowiem ochoty na jeszcze - tego jestem pewna. A "Dżozef" - za to również ręczę - na pewno nie rozczaruje. Poza tym już teraz zaczynam polować na wcześniejsze książki sygnowane nazwiskiem Jakuba Małeckiego i z niecierpliwością czekam na kolejną!

J. Małecki, W odbiciu, Powergraph, 2011, s. 299.